§6.6.Магний және кальций. Лабораториялық тәжірибе №8 «Сілтілік және сілтілік-жер металдардың тұздарының спирт шамынының жалын түсін бояуы»

От

October 28, 2018

1610

Тақырыбы

§6.6.Магний және кальций. Лабораториялық тәжірибе №8 «Сілтілік және сілтілік-жер металдардың тұздарының спирт шамынының жалын түсін бояуы»

уақыты

Білімділік мақсаты:

дамытушылық

тәрбиелік:

Оқушыларға магний және кальцийдің ХЭПЖ орны, атом құрылысының периодтық жүйедегі орнынына байланыстылығы, қасиеттері, қолданылуы, алынуы туралы білімді қалыптастыру;

магний және кальцийдің химиялық қасиеттері мен алынуын сипаттайтын реакция теңдеуін құрастыра білу біліктіліктерін дамыту, қорытынды жасау,жүйелеу, сөздік қорын молайту білім-білік дағдыларын дамыту.

сабақ уақытын бағалауға үйрету,еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақ типі:

Аралас сабақ

Сабақ өткізілу түрі:

Кітаппен өз бетінше жұмыс жасау,мұғалімнің толықтыруы, жаттығулар орындау,оқушылардың қорытынды жасауы,10-ЕТЖ-1 жұмыс істеу.

Құралдар мен реактивтер:

Кітап, дәптер, интерактивті тақта ,10-ЕТЖ-1, ХЭПЖ, спирт шамы, тұз қышқылының ерітіндісі, сымтемір, натрий, калий, литий, кальций тұздары

Ұйымдастыру

кезеңі:

(Сабақтың мақсаты мен кезеңдерін анықтау.)

-сабақта қалыпты жұмыс істеуге мүмкіндік жасау ;

-оқушыларды психологиялық дайындау.

Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.

1-2

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі :

Сабақтың білімділік мақсаты:

– үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;

– білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында қиындықтарды анықтау ;

– кеткен кемшіліктерді жою.

1. Үй тапсырмасын тексеру(бір-бірін тексеру).

5-7

Оқушыларды білімді ,саналы және белсенді түрде меңгеруге дайындау кезеңі:

1.Сабақ тақырыбын хабарлау.Оқушылармен біріге отырып сабақ мақсатын айқындау.

Жаңа материалды оқып үйренудің практикалық қажеттілігін көрсету. Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың білім алуға деген ынта-ықыласын жұмылдыру.

-оқушыларды білім алудың мақсаттарын анықтауға;

– оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы ,ой қорытындыларын жасауы,жалпылай және жүйелей білуі.

2.Оқыту проблемалары:

Магний және кальций

Білімді жаңғырту. (Актуализация ):

1. 10-ЕТЖ-1 жұмыс істеу (1-7) , 179бет

2-5

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың өтілген материалды қабылдау ,есте сақтауын қамтамасыз ету;

-нақты қорытындылауға ,жүйелеуге әкелетін әдістермен тәсілдерді меңгеруіне жағдай туғызу;

– оқушыларды өтілген материалды қайта жаңғыртып, еске түсіру әдістерімен қамтамасыз ету;

-түсініктер,заңдар,ережелерді философиялық тұрғыдан түсінуге ,талдауға көмек ету;

-оқушылардың оқу материалын өз әдіс -тәсілдерімен бетінше қабылдауын қамтамасыз ету.

1.Жаңа сабақты түсіндіру: кестені толтыру:

металл

дар

магний

кальций

Атом құры лысы

2е 8е 2е

2е 8е 8е 2е

Табиғат та кездесуі :

Таралуы бойынша сегізінші орында,200 минералдың құрамына кіреді: MgCO 3 магнезит, MgCO 3* CaCO 3 доломит, KCl * MgCl 2*6 H 2 O карналлит, Mg 2 SiO 4 оливин, 3 MgO *2 H 2 O *2 SiO 2 асбест. В Қ аза қ стан да доломит пен , асбест тің қоры бар . Мұхит,теңіз,тұзды көлдер суларында магни йдің көп мөлшері бар. М агни йсіз фотосинтез процес і жүруі мүмкін емес , адам ағзасына магний қажет .

Жер шарында кең таралған элемент, жер қыртысындағы таралуы бойынша 5 орында,ал табиғатта кальци й қосылыс тарын бар жерде кездестіруге болады:тау жыныстары,сазды кендер,мұхит,теңіз,өзен сула рында,өсімдікпен жануар организмдерінде. Кең таралған қосылыстары: кальци й карбо нат ы – бор , мрамор, әктас,ұлу тас , кальцит, маржан, корал дар , , перламутр; ғаныш Са S О4*2Н2О; фосфорит и апатит Са3(РО4)2, флюорит Са F 2.

Физи к алық қасиет тері

Ақ түсті,жеңіл , ауада тез арада оксид қабықшасымен қапталатын металл , балқу температура сы -651 С, кальци йден аздап қаттылау.

Күмістей ақ түсті металл,қатты лау тығыздығы(1,55) балқу температурасы– 840С,сілтілік металдар сияқты сақтайды.

Хим ия лық қасиет тері

Сілтілік металдармен салыстырғанда белсендігі аз төмен

Г алоген дермен :

Mg + Cl2== MgCl2

Күкіртпен: Mg +S== MgS

Жанады : 2 Mg + О2== 2 Mg О

С умен :

Mg +Н2О== М g О+Н2

Қышқылдармен конц Н2 S О4 енжарланады. :

Көптеген металл дард ы тотықсыздандырады :

TiCl 4+ 2 Mg ==2 MgCl 2 + Ti

Сілтілік металдармен салыстырғанда белсендігі аз төмен

Галогендермен:

Ca + Cl2== СаCl2.

Күкіртпен:

Са +S== СаS

Жанады : 2Са + О2== 2СаО

С умен :

Са +2Н2О== Са(ОН)2+Н2

Көптеген металл дард ы тотықсыздандырады : Ti , Zr , V , U оксидтері мен хлоридтерінен тзд металл алады.

Алынуы

Балқыманың э лектролиз і

Применение:

Магни й құймалары авиаци яда , машин а жасауда қолданылады

Кальц и й құймалары авиаци яда , машин а жасауда қолданылады

Анықтау

Ақ тұнба Mg (ОН)2

Жалынды кірпіш-қызыл түске

бояйды

Қосылыстары

Магни й о ксид і (магнезия), магнезит, доломит, магни й сульфат ы

СаО-сөндірілмеген әк, Са(ОН)2 сөндірілген әк,–Са(ОН)2 –әк сүті.

2. Лаборатор иялық тәжірибе №8.

Ион дар ы

тұздары

Жалынның түсі

Лити й

Натри й

Сары түс

Кали й

Күлгін түс

Кальци й

Кірпіш-қызыл түсті

13-14

Жаңа сабақты қалай қабылдағанын алғашқы тексеру кезеңдері:

Білімділік мақсаты:

– оқылған материалды оқушылардың дұрыс өз мәнінде қабылдағанын анықтау;

-алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

– кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

Дәптермен жұмыс жасау

2-3

Білімді жүйелеу және қорытындылау

Білімділік міндеттері:

– оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

-алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

– кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

1. 10-ЕТЖ-1жаттығу орындау.62бет,3-нұсқа №1-5.

2-5

Бақылау және өз бетінше бақылау:

Білімділік міндеттері:

– оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

-алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

– кеткен кемшілікті жою жұмыстары

Жаттығуларды тексеру

5-7

Үй тапсырмасын беру кезеңдері:

Білімділік міндеттері: -оқушыларға үй тапсырмасының берілу мақсаты ,мазмұны шығарылу жолы түсінікті болуын қамтамасыз ету1. Үй тапсырмасын орындауға берілетін нұсқаулар. Параграф 6.6 оқу ., 6жаттығу – жазбаша (168бет) 2. Күнделікке жазғанын тексеру

1-2

Сабақ қорытындысын шығару:

– жекелеген оқушылар мен сынып жұмысына баға беру.Сабақтың кемшілігі мен қорытындысын шығару. Баға қою

1-2

Рефлексия кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушы мен мұғалім арасындағы дұрыс қарым қатынасты тудыру.

-оқушылардыңөзін өзі басқару және басқа адамдармен дұрыс қарым –қатынас принципін үйрету.Өздерің сабақта не істеп үлгердіңіздер?Сыныптастарыңызға немен көмектесе алдыңыздар. қызықты болды ма? Білгендеріңнің маңызы қандай? Сабақтың қай кезеңі ұнады?

1-2

Жаңа ұғым:

Доломит, карналлит, магнезия, әк, сөндірілген әк, әк сүті , ғаныш(гипс), магналит, алебастр, асбест